Britanski Guardian, samo nekoliko nedelja nakon Fashion Week izdanja osvrće se na evoluciju modnih revija, na sam početak kada su se kolekcije prikazivale u salonu za specijalnu klijentelu, iza zatvorenih vrata, na poziv.
Uspon Italije
Italijanske revije počele su prvobitno da se održavaju ne u Milanu, sadašnjoj modnoj prestonici Italije, već u Firenci. Početkom pedesetih godina prošlog veka, modne kuće iz Rima, Torina, Milana i sa Kaprija - između ostalih Simonetta Visconti, Schubert i Emilio Pucci, prikazivale su svoje nove kolekcije u grandioznoj sali, Sala Bianca.
Preteču MFW-a osnovao je Giovanni Battista Giorgini, sa ciljem da se takmiče sa Parizom, pokrenu italijansku tekstilnu industriju i modne ateljee posle II svetskog rata. Promovisali su se kao usputna stanica za američke urednike na putu ka francuskoj prestonici. Za sve goste bio je organizovan transport iz Rima do Firence.
Poziranje modela u Emilio Pucci kombinaciji, u Firenci 1960. (foto: Profimedia)
Tek 1958. godine kada je osnovano italijanska asocijacija za modu - Camera Nazionale della Moda Italiana, revije su preseljene iz Firence u komercijalno-poslovniji Milano.
Nova armija modela
Tokom pedesetih godina prošlog veka, pored Diora još jedan čovek je privukao pažnju modne publike. U pitanju je Givenchy koji je zajedno sa Audrey Hepbern, i to od početne saradnje za filmove Sabrina i Breakfast at Tiffany’s, bio prvi kreator koji je započeo eru svojevrsnog partnerstva između neke slavne ličnosti i modnih dizajnera.
Audrey Hepbern, 1954. godine na dobrotvornoj Givenchy reviji (foto: Profimedia)
Audrey Hepbern kao model na jednoj od Givenchy revija (foto: Profimedia)
Rađanje pret-a-porter mode
Do šezdesetih godina prošlog veka, kreacije visoke mode uveliko su dominirale.
Tek početkom 60-ih, određena grupa haute couture kreatora na čelu sa Carvenom i Nina Ricci počinje da prezentuje svoje ready-to-wear kolekcije, i to dve nedelje pre revije visoke mode. 1966. godine i sam Yves Saint Laurent lansira svoju pret-a-porter kolekciju u sopstvenom Rive Gauche butiku.
Revija Chanel, 1982. godine u Parizu (foto: Profimedia)
Prve revije koje poznajemo i danas
Već u disko sedamdesetim, RTW počinje da preovladava nad visokom modom, i piste kao one koje danas pratimo, zamenjuju salonske revije.
U Parizu većina kreatora počinje dva puta godišnje da prikazuje svoje kolekcije. 1973. godine osniva se Chambre Syndicale du Pret-a-Porter des Couturiers et des Createurs de Mode, regulatorno telo sa ciljem lakše organizacije i kordinisanja revijama. Ovo se u modnoj istoriji pamti kao sam start Pariske nedelje mode (PFW).
Progresivni i alternativni London
Još u prvim godinama osamdesetih, London postaje prestonica kreativnosti zahvaljujući punk kreatorki Vivienne Westwood koja piste pretvare u rokenrol scenu prepunu kostimirane odeće, seksa, anarhije i muzike koja privlači enormnu količinu folovera koji modu počinju da prate fanatički, kao svoj omiljen bend. Westwoodine revije predstavljaju "prst u oči" svim tadašnjim tradicionalistima u modi.
Samo godinu dana posle osnivanja British Fashion Council-a (1983), manifestacije Bristih Designer Show i London Designer Collections spajaju se i pod jednim okrljem počinju da se održavaju, i to u parku zdanja Commonwealth Institute.
Revija u Londonu, 1988 (foto: Profimedia)
Britanska prestonica postaje glavno mesto za medije i bajere koji traže Next Big Thing. Pored Vivienne, još jedan brend menja sliku mode. Londonski progresivni brend BodyMap tokom 80-ih počinje da prikazuje bizarne, rokenrol revije nalik najalterantivinijim video spotovima.
Ako je London bio tih godina mesto na kom su se otkrivali novi talenti, kraj osamdesetih i devedesete zacementirale su Pariz kao mesto gde "kuca" srce mode i kulture.
Japanski dizajneri Rei Kawakubo i Yohji Yamamoto dolaze u Pariz ne bi li prikazali svoje kolekcije. Održana u pariskom hotelu Intercontinental, revija brenda Comme des Garcons sa Yamamoto ludilom u modi, donosi jedan aseksualni pristup modi, kontrast između čiste, ali vrlo moćne mode i novih krojeva.
Carla Bruni na reviji Vivienne Westwood, u Parizu, 1994. (foto: Profimedia)
Era supermodela može da POČNE
Devedesete unose jednu veliku promenu u tadašnjem funkcionisanju modnih revija. Fokus se ovoga puta sa odeće prebacuje na modele, i to na one sa prefiksom super. Otac tog trenda svakako je Gianni Versace, koji je možda priredio i najveću reviju u istoriji modne industrije.
1991. godine njegovu kolekciju su obeležile Linda, Cindy, Christy i Naomi koje su na rime čuvene Freedom dominirale scenom kao boginje.
Christian Lacroix, Giani Versace i Karl Lagerfeld na reviji Young designers u Parizu, 1990. (foto: Profimedia)
Ovoj kultnoj reviji odata je počast upravo prošle godine kada je Donatella na kraj svoje prolećne prezentacije izvela Cindy Crawford, Carlu Bruni, Christy Turlington, Naomi Campbell i Claudiju Schiffer.
Njegovim stopama krenuo je i Tom Ford koji je Gucci pistu obeležio seksom, zvezdama i glamurom. Njegova jesenja prezentacija 1995. godine protekla je u maksimalnom osvetljivanju modela koje je od izlaska na binu pratilo svetlo s fokusom na seksepilnim bokovima Amber Vallete ili senzualnom hodu Kate Moss u svilenoj, otkopčanoj bluzi.
Antonina Petković na Gucci reviji za vreme vladavine Toma Forda, 1999. (foto: Profimedia)
Lokacija, lokacija i lokacija!
Početak 21. veka donosi jedan sasvim novi trend. Dizajneri u želji da osveže postojeće revije i unesu neku primetnu promenu, počinju da tragaju za što luksuznijim i neobičnijim prostorima u kojima bi mogli da prikažu svoje nove kolekcije.
1989. godine belgijski dizajner Martin Margiela postaje jedan od prvih dizajnera koji zaobilazi ustanovljenu praksu prikazivanja kolekcija na revijama (do 1993. godine većina revija je održana u parku ispred muzeja Luvr).
Martin svoju novu kolekciju prikazuje na dečjem igralištu sa pozivnicom koja nema red sedenja.
1996. godine Alexander McQueen organizuje reviju Dante u crkvi Hawksmoor Christchurch u mestu Spitalfields. Bio je to momenat koji se pamti u istoriji mode kao prelomni čas u kome se na samoj reviji više priča o lokaciji, atmosferima i modelima, nego o odeći.
Revija Alexandera McQueena 1998. godine na LFW (foto: Profimedia)
Ovaj McQueen show dao je vetar u leđa Gallianu prilikom njegovog dolaska u Pariz. 1993. godine britanski dizajner svoju prvu parisku reviju održava u atrijumu banke Left Bank koju mu je ustupila mecena i ugledna dama pariske scene Sao Schlumberger.
Pet godina kasnije, za svoj haute couture debi u Dioru, Galliano priređuje spektakl u operi Garnier. Tadašnja urednica francuskog Vogue izdanja komentariše reviju "eksplozijom lepote", a sama revija postaje najspekatkularnija i najekstravagantnija u istoriji mode.
Dior revija u operi Garnier, 1998. (foto: Profimedia)
Dior revija u operi Garnier, 1998. (foto: Profimedia)
Kako je Internet i Instagram promenio modu
Tehnologija je možda najviše od svega promenila modu, pa samim tim i postojeće revije. Dok smo pre iščekivali prve fotografije revije u magazinima ili tek odabranim online portalima, sada revije možemo da pratimo uporedo s njihovim održavanjem, i to uz pomoć jednog klika.
1998. godine austrijski dizajner Helmut Lang bio je jedan od prvih koji su prigrlili nove digitalne tokove, prikazavši svoju reviju online. "Osetio sam da internet raste i da će prevazići sve, pa sam smatrao da je pravi trenutak da istražim tu platformu", izjavio je tada kreator.
Warlie Harlow na reviji Juliena Macdonalda na LFW, 2018 (foto: Profimedia / Alpha Photo)
2010. godine Alexander McQueen među prvim dozvoljava prenos uživo svoje revije. Već sledeće godine, pridružuju mu se svi dizajneri sa NYFW-a. U međuvremenu, Instagram influenseri postaju glavni gosti na revijama koji svojim milionskim foloversima daju priliku da zajedno sa njima isprate uživo top revije.
Insta-nt moda
Uporedo sa tehnologijom, modna industrija prolazi kroz velike promene koje uslovljavaju lansiranje po nekoliko među-kolekcija, što rezultira instant modom koja iz butika se menja na dnevnom nivou.
Za promociju svojih pre-fall i resort kolekcija brendovi putuju preko okeana, menjajući stalno rute.
Dior odvodi goste u kalifornijsku pustinju, dok Chanel pravi mali međunarodni presedan, prikazujući svoju kolekciju na Havani (Kuba), nakon revija u Salcburgu, Edinburgu i Los Anđelesu. Da ne pominjemo LV i njihovu sjajnu reviju u Rio de Žaneiru.
Chanel reviji na Kubi, 2016. (foto: Profimedia)
Sve ove revije, mahom su osmišljene da zadovolje Instant apetit. Odeća je u drugom planu i potpuno nebitna.
Prvi red
Pored fenomenalnih lokacija, novih supermodela još jedan propratni segment promenio je izgled revija. U pitanju je famozni prvi red. Mnogi mediji, pa i mi, s nestrpljenjem iščekujemo da vidimo ko je zauzeo prvi red na revijama. Naravno tu su modni urednici, bajeri, stilisti modeli, blogeri ali i celebrity koji predvode aktuelne glumice i pevačice.
Alma Jodorowsky, Lily Allen, Carla Bruni i Yasmin Le-Bon na Chanel reviji, februar 2018 (foto: Profimedia)
Priredila: Ana Dodig
Zapratite ELLE na Instagramu i prvi dobijte sve insajderske informacije magazina ELLE >>>https://www.instagram.com/elleserbia/
